Danse Macabre · Det egyptiske orakelet
I tråd med viktoriansk esoterisk tradisjon reknar me
Tatot-korta som opphaveleg egyptiske, og nyttar dei som «det egyptiske
orakelet» til Ranya. Utleggjinga skjer som ein triade av triadar, kor
relasjonane mellom enkeltkorta og triadane kan vere av ulike slag, til
dømes aktør : prosess : mål eller aktør : intensjon :
ønskje for enkelttriadar og mål : hindring : løysing for
triade av triadar.
Kort kan liggja i en negativ kontekst; implisitt gjennom
relasjonane til andre kort eller eksplisitt ved å vere snudd opp-ned.
Slike kort har same tyding som normalt, men ofte med sine mest negative
eller uheldige aspekt. Første gong tok me ikkje omsyn til rettvendt eller
omvendt orientering av korta. Distinksjonen er her lagt inn basert på
korleis korta vart tolka.
Første rådspørjing
Anshelm har følgd Osric på Jorsal-ferda sidan dei møttest i
grensetraktene mellom Antiok og Tripoli. I Tyrus overnattar dei hjå
Umm Samira Ranya, som spår om Osric og hans «quest».
| Tolking |
|
|
|
Beger-riddaren eller gralsriddaren er openbert Osric. Verda er reisa
hans; sidan han har reist gjennom alle kjende land og er på veg til
Jerusalem som er verdas midtpunkt. Dommedag eller kjødets oppstandelse er
kvilestaden han søkjer for hjartet til Odile. |
|
|
|
Ypparstepresten vart tolka som Gerald av Lausanne, den katolske
patriarken av Jerusalem som har tilhald i Akre då han ikkje finn
sarasenarane like omgjengelege som kjettarar av kaliberet til Keisar
Frederik og Athanasius II, den ortodokse patriarken av Jerusalem som har
tilhald der. Rettferd eller domsmakt fulgd av Guds hus eller det falne
tårnet vart i tråd med ikonografien tolka som at han ville (mis)bruka si
makt til å bruke mirakelet med hjartet til Odile som orsaking for å innta
Jerusalem i strid med avtalen mellom Frederik og Sultanen. |
|
|
|
Eremitten er opplagt Anshelm, men det tok tid å finne ut kva dei siste
to var. Begeret eller Gralen må vere det gralriddaren Osric søkjer, truleg
sjølve Jerusalem. Månekortet måtte tolkast mest etter ikonografien: ein
veg går frå vatnet (kysten der dei er), mellom to tårn (grensefestningar)
til eit fjell-land under månen (eit symbol på Islam). På «hitsida» av
grensa står to hundar og gøyr/uler. Dei tolka dette som at Anshelm måtte
leie Osric bort frå kysten og gjennom sarasensk land for at han skulle
kome fram utan å verte hindra av den andre triaden. |
Andre rådspørjing
Etter mirakelet med avdekkjinga av pyramidane er Ranya i svært dårleg
form, og manglar «reservedelar». Anshelm legg eit orakel for henne, men ho seier at posisjonen til Osric-kortet (først, og det einaste rettvendte)
tvillaust eit teikn på at hennar lagnad er knytt opptil Osric sine
handlingar, og at det er hans situasjon som dominerer spådomen.
Anshelm påpeiker seinare at det siste kortet sentralt avbildar dei tre
skapningane sfinks, slange og sjakal, som det er nærliggande å tolke som
Ranya (sfinksen er i gresk tradisjon, avleidd av egyptisk, eit kvinneleg
orakel), Anshelm (eit medlem av organisasjonen «slangane» vert ofte omtala
som «ein slange») og Osric (som i det siste har blitt «vist vegen» av ein
sjakal fleire gonger). Ranya er einig i at ei slik tolking er svært
sannsynleg, då den let det siste kortet symmetrisk «oppheve» den
overraskande Osric-sentreringa etablert med det første kortet. Ho er først
litt skeptisk til at ho skulle vere sfinksen, men vert overtydd av at
slangen ikkje er ein kobra som ein i kontektsen ellers skulle ha venta, og
med det eit enda meir perfekt bilete på Anshelm. Koblinga mellom sjakalen
og Osric meiner ho likevel er for veik til å vere heilt sikker på.
| Tolking |
|
|
|
1: Osric (utan tvil)
2: Sola (i kva tyding?)
3: Farao-pretendenten. Ikonografi: ankh i handa; fire bukkehovud på trona
er parallelle til sfinksane med bukkehovud som flankerer prosesjonsvegen
til tilhaldsstaden hans; sand, elv og fjell i bakgrunnen stemmer med nett
denne staden. |
|
|
|
1: Person, parallell til begerriddaren (Al-Amir eller ein
«transformert» Osric?). Ikonografi: tre pyramidar i bakgrunnen. Symbolikk:
stokkar representerer elementet eld og himmelretninga sør (beger er vatn
og vest).
2: Ruin, øydeleggjing (ved svik?)
3: Siger (ved svik?).
2-3: Overgangen frå X, det største talet, altså «alle» eller «det heile»,
til V er ei halvering både visuelt og matematisk. Ikonografi: båe
hendingane skjer ved vatn der ein kan sjå over til andre sida (fjord, elv
eller innsjø), truleg same staden. |
|
|
|
1: «abandonment». Ikonografisk: «aktøren» går frå ei elv opp mot
fjella på vestsida. Han forlet åtte beger, men har han teke med seg
eitt?
2: Sjølv-offer. Ikonografisk: det «indre ljoset» er teikna svært
sol-aktig.
3: Lykkehjulet. Ikonografisk: hjulet er «bore oppe» av skriftstudiar, og
dreg rundt/vert drege rundt av ein sfinks (Ranya), ein slange (Anshelm) og
ein sjakal (Osric?). |
Det er fleire vertikale parallellar i oppleggjinga:
Gralriddar over stokkeriddar – som alle riddarar har desse i
seg element av å bryte opp «heimanifrå» for å søkje sitt kall –
følgd av åtte beger som kan tolkast som å bryte opp frå det ufullendte
(fruktlause?) resultatet av arbeidet sitt.
Sola over ti sverd over den hengde mannen: reint ikonografisk
– øydeleggjinga avbilda på ti sverd-kortet har nett skjedd i det
soloppgangen nærmar seg; hovudet til den hengde mannen skin som ei
sol.
Dei tre avslutningskorta har alle det sams at dei alle representere
usikre utfall med vekt på det positive (i alle fall når dei er rettvendt,
men omsnuing er ikkje det same som negasjon). Kommentaren «The wheel of
life turns and turns» knytt til fem sverd knyter kortet nær til det
påfølgjande lykkehjulet.
Denne parallelliteten kan tyde på at dei tre triadane ikkje
representerer situasjon : hindring : løysing, men til dømes umiddelbar,
nær og fjern framtid eller, sidan kvar sluttar med eit «usikkert
utfall»-kort kanskje tre påfølgjande prøvingar.